អ្នកសិក្សាប្រវត្តិសាស្ត្រថា កម្ពុជាមានគុណលើវៀតណាមច្រើនជាងវៀតណាមមានគុណលើកម្ពុជា

(ឆ្វេង) លោក ង្វៀន ហ៊្វុជុង (Nguyen Phu Trong) អគ្គលេខាធិការនៃគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្ស កុម្មុយនិស្ត និងជាប្រធានរដ្ឋនៃសាធារណរដ្ឋសង្គម និយមវៀតណាម ជួបសន្ទនាជាមួយមេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន (ស្ដាំ)។

Photo courtesy of Hun Sen Facebook

ក្រុមអ្នកសិក្សាពីប្រវត្តិសាស្ត្រលើកឡើងថា របបលោកក្រុងភ្នំពេញប្រារព្ធខួបថ្ងៃទី៧ មករា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ និងការសង់ស្តូបមិត្តភាពកម្ពុជាវៀតណាម នៅស្ទើរគ្របខែត្រក្រុង ជាការដឹងគុណហួសហេតុ នៅគ្រាដែលជាតិខ្មែរកំពុងតែបែកបាក់នេះ គឺការធ្វើឡើងក្នុងនាមគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនិស្តវៀតណាម មិនមែនតំណាងឱ្យជាតិខ្មែរទេ។

អ្នកវិភាគឱ្យដឹងថា តាមពិតទៅវៀតណាមទៅវិញទេ ដែលគួរដឹងគុណកម្ពុជានោះ ពីព្រោះថា កម្ពុជាធ្លាប់មានគុណធំធេងចំពោះវៀតណាម ក្នុងការបញ្ចប់សង្គ្រាមហែកហួរគ្នារវាងវៀតណាមខាងត្បូង និងវៀតណាមខាងជើង។

ក្រុមអ្នកសិក្សាពីប្រវត្តិសាស្ត្រលើកឡើងថា មូលហេតុដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅតែដឹងគុណវៀតណាម ហើយចាត់ទុកថ្ងៃ៧ មករា ជាថ្ងៃរំដោះជាតិចេញពីរបបខ្មែរក្រហម ឬជាថ្ងៃផ្ដល់កំណើតទីពីរដល់កម្ពុជានោះ ដោយសារថ្ងៃ៧មករានេះ គឺជាថ្ងៃផ្ដល់កំណើតឱ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលឈ្មោះដើមជាគណបក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍ខ្មែរនោះ រស់រានឡើងវិញនៅឆ្នាំ១៩៧៩។

ប៉ុន្តែ ក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំង និងក្រុមអ្នកឯករាជ្យវិញ ចាត់ទុកថ្ងៃ៧ មករា គឺជាថ្ងៃដែលកងទ័ពវៀតណាមចូលឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា និងជាថ្ងៃដែលសម្លាប់ពលរដ្ឋខ្មែរ បន្ទាប់ពីខ្មែរក្រហមដួលរលំ តាមរយៈការបង្កើតផែនការ “ ក៥” ជាដើម។ ទោះជាយ៉ាងណា កម្ពុជាក៏ជាអ្នកមានគុណលើសលប់លើវៀតណាមនៅក្នុងសង្គ្រាមវៀតណាម ដែលទាមទារឱ្យវៀតណាមក៏ត្រូវដឹងគុណកម្ពុជាវិញដែរ បើមិនពុំនោះទេ កម្ពុជានឹងធ្លាក់ចូលទៅក្រោមឥទ្ធិពលវៀតណាមកាន់តែខ្លាំងនៅពេលអនាគត។

ថ្ងៃ៧ មករា គឺជាថ្ងៃធ្វើឱ្យគបក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍ខ្មែររស់ឡើងវិញ ក្រោយពីខ្មែរក្រហមយកគណបក្សនេះទៅប្ដូរឈ្មោះថ្មី គឺ បក្សកុម្មុយនិស្តកម្ពុជារបស់ក្រុមខ្មែរក្រហម ដែលកាន់អំណាចចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៧៥ រហូតដល់ថ្ងៃដួលរលំ នៅឆ្នាំ១៩៧៩ គឺនៅក្រោយពេល លោក ហ៊ុន សែន លោក ជា ស៊ីម និងលោក ហេង សំរិន ជាដើម បានរួមគ្នាបង្កើតចលនារណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៨ ក្រោមការគាំទ្ររបស់វៀតណាម រហូតដល់ទទួលបានជ័យជំនះ នៅថ្ងៃទី៧ មករា ដែលមានទាំងកងទ័ពវៀតណាមប្រមាណជាង ១២ម៉ឺននាក់ ជួយវាយផ្ដួលរំលំរបបខ្មែរក្រហមនៅឆ្នាំ១៩៧៩។ លោក ហ៊ុន សែន និងបក្ខពួកត្រូវបានវៀតណាមលើកបន្តុបឱ្យដឹកនាំកម្ពុជាតាំងពីពេលនោះមក។

តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតមណ្ឌលខេត្តសៀមរាប នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន អះអាងថា ថ្ងៃ៧ មករា ដែលបក្សកាន់អំណាច តែងប្រារព្ធរាល់ឆ្នាំនោះ ជាថ្ងៃវៀតណាមឈ្លានពានប្រទេសកម្ពុជា បង្កើតសន្ធិសញ្ញាខុសច្បាប់ កាត់យកទឹកដីខ្មែរ បញ្ជូនជនជាតិវៀតណាមអន្តោប្រវេសន្តចូលកម្ពុជា និងបង្កើតផែនការ «ក៥» ជាដើម។ លោក អ៊ុំ សំអាន ថា គណបក្សកាន់អំណាចចង់ពង្វក់ខ្មែរជំនាន់ក្រោយ ឱ្យដឹងគុណវៀតណាម តាមពួកខ្លួនដែរ ទើបបានជាខំបន្លប់បំភ័ន្ត ប្រែក្លាយថ្ងៃ៧ មករា ជាថ្ងៃដឹងគុណវៀតណាម ហើយខំប្រឹងកសាងស្តូបដឹងគុណវៀតណាមគ្រប់ខេត្តក្រុង៖ «យួនជាអ្នកដុតផ្ទះជាតិខ្មែរយើង សម័យខ្មែរក្រហម ហើយក្រោយមកយួនមកពន្លត់ភ្លើងហ្នឹងវិញ ឱ្យខ្មែរយើងអរគុណថ្ងៃ៧មករា។ ដូច្នេះ ជំនាន់ក្រោយគេដឹងថា អ៊ីចឹង ថា យួនជាអ្នកដុតផ្ទះហើយ យួនធ្វើពន្លត់ភ្លើងហ្នឹង ឱ្យខ្មែរយើងដឹងគុណ។ អាហ្នឹង យើងឃើញថា ដុតផ្ទះហ្នឹងគឺ សម័យ ប៉ុល ពត ដល់ពន្លត់ភ្លើងថ្ងៃ ៧ មករា។ ជំនាន់ឥឡូវគេដឹងអ៊ីចឹងណា។ ដូច្នេះ គេមិនជឿការសាបព្រួស ឬក៏ការបន្សាបមនោគមវិជ្ជា ៧ មករា ឬមនោគមការដឹងគុណមិនចេះចប់របស់គណបក្សប្រជាជននោះទេ»។

នៅចុងឆ្នាំ១៩៨៤ ដល់ឆ្នាំ ១៩៨៩ នោះ គឺ “ ក៥” ដែលជំនួសឱ្យពាក្យ កេណ្ឌកម្លាំងកាប់ព្រៃ ការពារ កម្ពុជា។ ប្រជាជនខ្មែរជាច្រើនម៉ឺននាក់ត្រូវបានបញ្ជូនដោយបង្ខំ ឱ្យទៅកាប់ព្រៃនៅព្រំដែនថៃ ដើម្បីរារាំងមិនឱ្យអ្នកតស៊ូនៅតាមព្រំដែនជ្រៀតចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ តាមប្រភពជាច្រើនឱ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើនម៉ឺននាក់ បានស្លាប់ដោយសារជាន់មីន កើតគ្រុនចាញ់ និងអត់អាហារ។

គិតចាប់តាំងពីរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំមក លោក ហ៊ុន សែន បានរឹតចំណងមិត្តភាពកម្ពុជា វៀតណាមកាន់តែរឹងមាំឡើង ទោះបីជាដៃម្ខាងទៀត លោក ហ៊ុន សែន ចាប់យកចិនជាខ្នងបង្អែកសេដ្ឋកិច្ចដ៏ចម្បងរបស់កម្ពុជាក្ដី។ លើសពីនេះទៀត របបឯកបក្សនេះ បានសង់ស្ដូបដឹងគុណវៀតណាមដាក់នៅតាមបណ្ដាខែត្រ ក្រុងជានិមិត្តរូបដឹងគុណវៀតណាម ដែលចំណាយថវិកាជាតិជាច្រើន ទោះបីជារងការរិះគន់ពីពលរដ្ឋមួយចំនួនយ៉ាងណាក្ដី។

អ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោក បណ្ឌិត មាស នី មានប្រសាសន៍ថា ការសាងសង់ស្ដូបរំលឹកគុណវៀតណាមនេះ មិនមែនជានិមិត្តរូបជាតិទាំងមូលទេ គឺជានិមិត្តរូបចងមិត្តភាព រវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមតែប៉ុណ្ណោះ នៅស្របពេលខ្មែរមិនទាន់មានឯកភាពជាតិនៅឡើយនេះ៖ «ខ្ញុំមើលទៅស្ដូបនោះ វាជានិមិត្តរូបនៃការដឹងគុណ ជានិមិត្តរួបនៃការយកចិត្តគេ ជាជាងនិមិត្តរួបនៃមិត្តភាពស្មើភាពគ្នាពិតប្រាកដ»។

ឆ្លើយតបទៅនឹងការរិះគន់ទាំងនេះ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន្ត អះអាងថា ថ្ងៃ៧ មករា នេះ ជាថ្ងៃដែលវៀតណាមជួយរំដោះកម្ពុជា ចេញពីរបបខ្មែរក្រហម ដែលរដ្ឋបាលគ្រប់គ្រងរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ត្រូវតែរំលឹកខួបដឹងគុណវៀតណាមនៅរៀងរាល់ថ្ងៃ ៧ មករា នេះ៖ «សម្រាប់អ្នកដែលមានមតិប្រឆាំងនឹងថ្ងៃ៧ មករា មួយចំនួននោះ មិនបានឆ្លងកាត់ប្រល័យពូជសាសន៍ មួយចំនួនទៀត វាមាននិន្នាការនយោបាយ តែប៉ុណ្ណោះទេ។ ជាពិសេស ប្រទេសដែលធ្លាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយមកលើប្រទេសវៀតណាម មកលើសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា នៅពេលនេះ គឺអស់បណ្ដាប្រទេសទាំងនោះ គឺក៏បានឯកភាពមកលើសច្ចធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ ៧ មករា នេះដែរ»។

អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន អះអាងថា ក្នុងឱកាសខួបលើកទី៤១ ថ្ងៃ៧មករាឆ្នាំ២០២០នេះ សារសំខាន់មួយក្នុងចំណោមសារដទៃទៀត ដែលប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន នឹងថ្លែងនោះ គឺសារ "អរគុណសន្តិភាព" ក្រោយពីមានថ្ងៃ៧ មករា ឆ្នាំ១៩៧៩មក។

សារសន្តិភាពនេះ ត្រូវបានអាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញធ្វើបដាចង នៅតាមសាលារៀន មន្ទីរក្រសួងរដ្ឋនានា វត្តអារាម នៅលើខ្លោងទ្វារពន្ធនាគារជាដើម នៅទូទាំងប្រទេស ក្នុងគោលបំណងដើម្បីបង្ហាញថា កម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន មានសន្តិភាព។

ទោះបីជាបែបនេះក្ដី អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ Human Rights Watch ធ្លាប់បានបញ្ចេញរបាយការណ៍បង្ហាញថា លោក ហ៊ុន សែន គឺជាមេដឹកនាំដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី៦ ក្នុងចំណោមអ្នកដឹកនាំកាន់ដំណែងយូរជាងគេក្នុងពិភពលោក និងជាមេដឹកនាំហិង្សា ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងភាពភិតភ័យ។ អង្គការនេះបានចាត់ទុកលោក ហ៊ុន សែន ថា ជាមេដឹកនាំប្រើប្រាស់មធ្យោបាយសំខាន់ៗមួយចំនួន រួមមានការប្រើអំពើហិង្សា ការគាបសង្កត់ និងអំពើពុករលួយ។ របាយការណ៍ដដែលលើកឡើងទៀតថា លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវដាក់បញ្ចូលក្នុងចំណោមអ្នកដឹកនាំដែលឋិតក្នុងតំណែងតាមរយៈការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាក្នុងចេតនា នយោបាយគ្រប់គ្រងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគៃបន្លំការបោះឆ្នោត ប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយធ្ងន់ធ្ងរ និងមានការគាំទ្រពីបរទេសគឺរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងហាណូយ ដែលជ្រើសរើសលោកឱ្យកាន់តំណែង និងអាចបន្តតំណែងរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។

អ្នកវិភាគលើកឡើងថា ការដឹងគុណវៀតណាមនេះ មិនតំណាងឱ្យជាតិទាំងមូលត្រូវដឹងគុណវៀតណាម ហើយត្រូវលើកតម្កើងថ្ងៃ៧ មករា ឡើយ ផ្ទុយទៅវិញកម្ពុជាមានគុណលើវៀតណាមនៅក្នុងសម័យសង្គ្រាមវៀតណាម ។ នៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៦០ កងទ័ពវៀតណាមខាងជើង និងកងទ័ពកុម្មុយនិស្តខាងត្បូងបានចូល និងប្រើប្រាស់ទឹកដីកម្ពុជា ដើម្បីវាយប្រហារវៀតណាមសេរីខាងត្បូង និងវាយបណ្ដេញកងទ័ពអាមេរិក ដែលដាក់ទ័ពនៅទីនោះ ក្នុងជម្លោះបងប្អូនឯង គឺរវាងវៀតណាមខាងត្បូងនិង វៀតណាមជើង។ បន្ទាប់មកកម្ពុជាបានផ្ដល់ទឹកដីឱ្យវៀតណាមខាងជើង ដើម្បីជាជម្រក រហូតដល់វាយដណ្ដើមបានវៀតណាម ខាងត្បូងនៅចុងខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ធ្វើឱ្យវៀតណាមក្លាយជាប្រទេសតែមួយរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ។

អ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោក បណ្ឌិត មាស នី មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាបានអនុញ្ញាតឱ្យកងទ័ពយៀកកុងឈរជើងលើទឹកដីកម្ពុជាប្រយុទ្ធតតាំង និងវៀតណាមខាងត្បូង ដូច្នេះ កម្ពុជាមានគុណធំធេងលើវៀតណាម ក៏ប៉ុន្តែមកទល់ពេលនេះ វៀតណាមគ្មានដឹងគុណកម្ពុជា ឬសង់ស្តូបរំលឹកគុណណាមួយនៅលើទឹកដីវៀតណាមឡើយ៖ «វៀតណាមមិនបានបង្ហាញការដឹងគុណកម្ពុជា ដែលបានជួយបញ្ចប់ជម្លោះវៀតណាមខាងត្បូង និងវៀតណាមខាងជើងនោះទេ។ រដ្ឋាភិបាលនិងពលរដ្ឋខ្មែរគួរតែគិតពីបញ្ហានេះ ហើយត្រូវពង្រឹងជំហរខ្លួនឯង ដើម្បីឱ្យមិត្តភាពនោះស្មើភាពគ្នា កុំយើងដឹងគុណតែគេ គេមិនដែលខ្វល់ពីយើង»។

សង្គ្រាមរវាងវៀតណាមខាងត្បូង និងវៀតណាមខាងជើងនេះ ដែលគេហៅថា “សង្គ្រាមវៀតណាម” ដែលចាប់ផ្ដើមឡើងនៅឆ្នាំ១៩៥៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥។ សង្គ្រាមនេះបានបន្តពីសង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនលើកទី១ ហើយវៀតណាមខាងត្បូងគាំទ្រ ដោយសហរដ្ឋអាមេរិក និងបណ្ដាប្រទេសប្រឆាំងកុម្មុយនិស្ត។ រីឯវៀតណាមខាងជើងវិញ គាំទ្រដោយសម្ព័ន្ធមិត្តកុម្មុយនិស្តរបស់ខ្លួន ដែលប្រើប្រាស់ទឹកដីកម្ពុជា និងឡាវដោយសេរី ដើម្បីប្រយុទ្ធគ្នា និងវៀតណាមខាងត្បូង រហូតដល់មានការបង្រួបបង្រួមគ្នាឡើវិញ។

ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានកម្ពុជាធ្លាប់មានគុណលើវៀតណាមក្នុងការរំដោះវៀតណាមខាងត្បូង និង ឈានទៅដល់ មានការបង្រួបបង្រួមឱ្យទៅជាវៀតណាមតែមួយឡើងវិញនេះ លោក បណ្ឌិត មាស នី មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាមិនត្រូវដឹងគុណវៀតណាមហួសហេតុ ដោយសារតែកងទ័ពវៀតណាមធ្លាប់ជួយវាយកម្ទេចក្រុមខ្មែរក្រហមនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ លោក បណ្ឌិត មាស នី បានហៅថ្ងៃ៧មករាឆ្នាំ១៩៧៩ ដែលកងទ័ពវៀតណាមចូលទឹកដីកម្ពុជា តាមទ្រឹស្ដីវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយវិញ ថា ជាការឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជាទៅវិញទេ។

ក្រុមអ្នកវិភាគសម្ដែងការព្រួយបារម្ភថា វៀតណាមមិនបានដឹងគុណដល់កម្ពុជា ហើយមេដឹកនាំកម្ពុជាដឹងគុណវៀតណាមជ្រុលពេកនេះ អាចនឹងទាញឱ្យកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមកាន់តែជ្រៅថែមទៀត គួបផ្សំលំហូរជនជាតិវៀតណាមអន្តោប្រវេសន៍នៅតែបន្តចូលកម្ពុជា ការផ្ដល់ដី ៤០ហិកតារឱ្យពលរដ្ឋវៀតណាមរស់នៅ ការខិតខំសាងសង់ស្តូបរំលឹកគុណ និងជានិមិត្តរូបវៀតណាម នៅពាសពេញប្រទេស នៅខណៈកម្ពុជាមិនទាន់មានឯកភាពជាតិនៅឡើយនេះ៕

អត្ថបទ និង រូបភាព rfa.org/khmer